"Να , πήρα της Ακαδημίας" - Βραβεία Ακαδημίας Αθηνών

«Πηγαίνω στα σχολεία και με ρωτούν τα παιδιά αν έχω πάρει βραβεία από την Πολιτεία. Τώρα θα τους πω ‘να, πήρα της Ακαδημίας’». Οσο και αν φαίνεται απίθανο, η Αλκη Ζέη έχει τιμηθεί με Κρατικό Βραβείο, το 1992, για ένα θεατρικό της έργο, αλλά όχι για αυτή καθαυτή τη δουλειά της στην παιδική λογοτεχνία. «Μου κακοφαινόταν για την Ελλάδα...», λέει. 

Με καθυστέρηση δεκαετιών τιμήθηκε από την Ακαδημία με το Βραβείο Παιδικής Λογοτεχνίας του Ιδρύματος Ουράνη, για το σύνολο του έργου της.

Αντίθετα ακριβώς, η Ακαδημία Αθηνών επιβράβευσε τη Μαρία Κουγιουμτζή για το πρώτο της βιβλίο, το εξαιρετικό «Μαύρο βελούδο» (εκδ. Καστανιώτη), με το Βραβείο Διηγήματος του Ιδρύματος Ουράνη. «Είμαι πολύ συγκινημένη. Ακόμη δεν το έχω συνειδητοποιήσει», λέει στο «Εθνος», προσθέτοντας ότι η Ακαδημία «ανοίγει πλέον τις επιλογές της», γεγονός που αποδίδει σε πρόσωπα, όπως την Κική Δημουλά και τον Θανάση Βαλτινό, που έχουν φέρει άλλον αέρα στο πνευματικό ίδρυμα, τουλάχιστον στον τομέα των γραμμάτων.

Τριάντα εννέα βραβεία και 2 επαίνους απένειμαν χθες το βράδυ οι «αθάνατοι» σε 44 πρόσωπα και φορείς, παρουσία του τ. προέδρου της Δημοκρατίας Κ. Στεφανόπουλου, του υπουργού Εσωτερικών Γ. Ραγκούση, του υφυπουργού Υποδομών Γ. Μαγκριώτη κ.ά. Μέσα σε λίγα χρόνια, οι διακρίσεις σταδιακά μειώθηκαν σχεδόν στο μισό.

Αξιοπρόσεκτη είναι η προσπάθεια της Ακαδημίας να στραφεί και προς τις αθόρυβες φωνές της περιφέρειας. Εκτός από τη Θεσσαλονικιά Μ. Κουγιουμτζή, βραβεύτηκε και η ποιήτρια Γιώτα Αργυροπούλου, από την Καλαμάτα, για την τρίτη ποιητική συλλογή της «Διηγήματα» (Μεταίχμιο). «Για μένα που ζω εκτός των τειχών της λογοτεχνικής μητρόπολης ήταν μια ευχάριστη έκπληξη. Μακάρι τα βραβεία να επεκταθούν και σε άλλες αξιόλογες ποιητικές φωνές που μονάζουν ανά το πανελλήνιο», σχολίασε.

Ωστόσο, η Ακαδημία δεν ξέφυγε από τις δημοφιλείς φωνές της Αθήνας, όπως του Γιάννη Βαρβέρη και του Αντώνη Φωστιέρη, που τιμήθηκαν για το σύνολο του έργου τους, με τα Βραβεία Ποίησης των Ιδρυμάτων Πέτρου Χάρη και Ουράνη αντίστοιχα.

«Επειδή οι άνθρωποι που απονέμουν αυτή τη διάκριση είναι κορυφαίοι στο είδος τους, η διάκριση αποκτά μεγαλύτερη σημασία για μένα», δήλωσε ο Γ. Βαρβέρης, που για λόγους υγείας δεν παρέστη στην τελετή. «Ενα βραβείο για την ποίηση, σ’ όποιον κι αν απονέμεται, στην πραγματικότητα υπογραμμίζει την ύπαρξη και τη ζωτική λειτουργία της ίδιας της ποίησης μέσα στον κοινωνικό κορμό», κατά τον Φωστιέρη.

«Ολοι υποκύπτουν στον πειρασμό του βραβείου, ακόμη και ο Σκαρίμπας», σχολίασε ο χαμηλών τόνων Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος (Βραβείο Διηγήματος του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη, για το σύνολο του έργου του), χωρίς «αυτό να σημαίνει ότι αυτός που παίρνει βραβείο είναι σε πλεονεκτική θέση έναντι του μη λαβόντος».

Για το σύνολο του έργου της τιμήθηκε και η Ζυράννα Ζατέλη, με το Βραβείο Μυθιστορήματος του ιδίου Ιδρύματος: «Οπωσδήποτε ευχαριστώ την Ακαδημία. Προσωπικά θα συνεχίσω τη δουλειά που κάνω τόσα χρόνια, είτε με βραβεύουν κατά καιρούς γι’ αυτό είτε όχι». Το Βραβείο Μυθιστορήματος του Ιδρύματος Ουράνη δόθηκε στον Νίκο Δαββέτα, για την «Εβραία νύφη».

Ανάμεσα σε άλλα, ξεχώρισε και η βράβευση του επί σειρά ετών διευθυντή της ΙΒ’ Εφορείας Αρχαιοτήτων Κωνσταντίνου Ζάχου, για το έργο συντήρησης των μνημείων Νικοπόλεως.

«Θεωρώ ότι έχει αντίκτυπο στην αρχαιολογική υπηρεσία της οποίας είμαι ένας υπάλληλος. Είναι καλό για την Ηπειρο και για το ίδιο το μνημείο».

Τάξη Ηθικών και Πολιτικών Επιστημών

Η πράξη αυτοθυσίας και το Καστελόριζο

Στην Τάξη Ηθικών και Πολιτικών Επιστημών, Αργυρό Μετάλλιο δόθηκε στη δασκάλα Χαρά Νικοπούλου και Βραβεία απονεμήθηκαν στους: Θεόδωρο Χ. Τζώνο για το βιβλίο «Οι ανεξάρτητες διοικητικές αρχές (Παπαζήσης), Ηλία Αργυριάδη και Δημήτριο Μηλόπουλο, εξ ημισείας, για πράξη αυτοθυσίας, Κωνσταντίνο Π. Τσίνα για τη μελέτη «Νομική Επιστήμη και Λογική: Μια συμβολή στη θεωρία του Δικαίου - Με αναφορά στο παράδειγμα της Ποινικής Δογματικής», Λύκειο Ελληνίδων Βόλου για την 90χρονη προσφορά του, Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Ρεθύμνης για τη συνολική προσφορά του και Κώστα Μπέη για το σύνολο του έργου του που αναφέρεται στη σχέση φιλοσοφίας και θρησκείας. Επαινος στην Ευαγγελία Ξενοπούλου για την προσφορά της στη διατήρηση της μουσικής και χορευτικής παράδοσης του Καστελόριζου.

Μετάλλια

«Αργυρό» στη δασκάλα του Εβρου

Από τα μετάλλια, που συνήθως δίνονται σε μεγάλες προσωπικότητες για εξαίρετες πράξεις, όπως παλιότερα στους Μανώλη Γλέζο και Λάκη Σάντα, φέτος δόθηκε μόνο το αργυρό σε ένα αμφιλεγόμενο πρόσωπο. Τη Χαρά Νικοπούλου, «για την προσήλωσή της στο καθήκον, την αυταπάρνηση και την εθνοπρεπή της στάση κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας της ως δασκάλας», όπως αναφέρεται στο σκεπτικό της Ακαδημίας, στο μειονοτικό χωριό Μεγάλο Δέρειο του νομού Εβρου τα έτη 2004-2010.

Η ίδια, παραλαμβάνοντας το βραβείο και παραβιάζοντας το αυστηρό πρωτόκολλο της διαδικασίας, αιφνιδίασε τους παρευρισκόμενους με ένα λογύδριο: «Ευχαριστώ την Ακαδημία που στο πρόσωπό μου παρασημοφορεί τη φιλοπατρία και τη διαμόρφωση κυρίως της εθνικής συνείδησης στους μαθητές μου».

ΤΑΞΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΚΑΛΩΝ ΤΕΧΝΩΝ

Διηγήματα, Αλή Πασάς και τελετουργίες

Στην Τάξη των Θετικών Επιστημών απονεμήθηκαν Βραβεία στους Αθανάσιο Κατερινόπουλο, Ιωάννη Κωστάκη - πρώτο αριστούχο πτυχιούχο Ιατρικής Αθηνών, πτυχιούχους: Πολυτεχνείου Κρήτης Λεωνίδα Παγάνη, Πανεπιστημίου Πατρών Γεώργιο Μπαριάμη και Πανεπιστημίου Θράκης Χρήστο Χατζόπουλο, Ειρήνη Μπουρνάζου και Σύνδεσμο Επιτελών Εθνικής Αμυνας. Επαινος στον Σταμάτη Περδίο για τη συμβολή του σε ενεργειακά θέματα.

Στην Τάξη Γραμμάτων & Καλών Τεχνών, τα Βραβεία δόθηκαν στους: Δήμητρα Ανδριανού («The Furniture and Furnishing of Ancient Greek Houses and Tombs», Κέιμπριτζ), Γιώτα Αργυροπούλου για την ποιητική της συλλογή «Διηγήματα», ποιήτρια Ζέφη Δαράκη για τη συλλογή «Σε ονομάζω θα πει σε χάνω», ποιήτρια Ολυμπία Καράγιωργα για τη συλλογή «Χειμώνας στη Λέρο», αριστούχο διπλωματούχο πιανίστα Βασίλειο Ρακιντζή, ζωγράφο Αντώνη Στάβερη, Βασίλη Παναγιωτόπουλο για το έργο «Αρχείο Αλή Πασά, Συλλογής Ι. Χιώτη, Γενναδείου Βιβλιοθήκης», Ιωάννη Σ. Παπαφλωράτο για το βιβλίο «Η Ελληνοϊταλική κρίση του 1923», Αναστάσιο Αντωνάρα για το βιβλίο «Ρωμαϊκή και Παλαιοχριστιανική Υαλουργία, 1ος αι. π.Χ. - 6ος. μ.Χ.», Αντώνη Β. Ρεγκάκο για το βιβλίο «Επινοώντας το παρελθόν. Γέννηση και ακμή της ιστοριογραφικής αφήγησης στην κλασική αρχαιότητα», Ξενοφώντα Τζαβάρα για την ανέκδοτη «Συλλογή γλωσσικού υλικού από την Ιμβρο» και Ανδρέα Λενακάκη για την ανέκδοτη συλλογή γλωσσικού υλικού «Πυργιώτισσα, Ονομάτων επίσκεψις», Ιωάννη Π. Χουλιαρά για το «Η εντοίχια θρησκευτική ζωγραφική του 16ου και 17ου αιώνα στο Δυτικό Ζαγόρι», αντιναύαρχο ε.α. Ιωάννη Παλούμπη για το βιβλίο «Από τα πελάγη στους αιθέρες - Το χρονικό της Ναυτικής Αεροπορίας», Βασιλική Βλάχου για τη μελέτη «Γεωμετρικός Ωρωπός», Γιάννη Τζανή και Πέτρο Μπέσπαρη για το βιβλίο «Η λογοτεχνική δημιουργία της Βόρειας Ελλάδας, 1875-2007», Μανώλη Γ. Βαρβούνη για το βιβλίο «Λαϊκές θρησκευτικές τελετουργίες στην Ανατολική και τη Βόρεια Θράκη», διευθυντή ΙΒ’ Εφορείας Αρχαιοτήτων Κωνσταντίνο Ζάχο και Ραχήλ Καπόν για το υπερτεσσαρακονταετές καλλιτεχνικό έργο της στις εκδόσεις.

Δήμητρα Ρουμπούλα